Thiết kế nội thất ngoài những thành phần chủ yếu là sắp xếp và lựa chọn vật dụng hợp lý thì việc sử dụng ánh sáng là một yếu tố cực kỳ quan trọng. Việc sử dụng ánh sáng hợp lý vừa có thể tạo nên điểm nhấn của căn phòng vừa có thể tiết kiệm được rất nhiều chi phí sử dụng điện nếu kết hợp hoàn hảo giữa nguồn sáng tự nhiên và nguồn sáng nhân tạo.  Đặc biệt đối với việc thiết kế nội thất chung cư hay nội thất biệt thự.

1/ Nguồn sáng
Nguồn sáng tự nhiên
Nguồn sáng tự nhiên là loại nguồn sáng được phát ra từ những thực thể trong tự nhiên như mặt trời, mặt trăng, các vì sao…Nguồn ánh tự nhiên được áp dụng trong thiết kế nội thất thông qua hệ thống cửa, giếng trời, ô ánh sáng…Mặc dù chúng ta không thể điều chỉnh được trực tiếp cường độ của loại ánh sáng này nhưng chúng ta có thể sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như tấm gương, kính màu… để lựa chọn màu sắc phù hợp trong trang trí nội thất.Nguồn sáng tự nhiên đóng vai trò rất quan trọng trong việc thiết kế nội thất chuyên nghiệp. Nó tạo nên những vùng sáng tối đối lập và thể hiện được “cái hồn” của đồ vật trong mỗi căn phòng thông qua việc tạo bóng đổ cho các đồ vật.

Nguồn sáng nhân tạo
Nguồn sáng nhân tạo là nguồn sáng do con người tạo ra để đem lại ánh sáng trong công trình như đèn điện, nến… Với nguồn sáng này chúng ta có thể dễ dàng điều chỉnh cường độ màu sắc bằng cách sử dụng các loại đèn khác nhau tại bất cứ vị trí nào trong căn phòng. Song hành cùng ánh sáng tự nhiên thì nguồn sáng nhân tạo cực kỳ quan trọng trong thiết kế nội thất. Ngoài công việc chủ đạo là tạo ra ánh sáng cho căn phòng những lúc trời tối thì việc kết hợp các màu sắc, vị trí lắp đặt sẽ giúp căn phòng trở nên đẹp hơn, sang trọng hơn và tạo một không gian rất riêng cho mỗi công trình
Nguồn sáng nhân tạo là những nguồn đựợc cung cấp do con người chế tạo, hiện trên thực tế đang phổ biến các loại sau: Bóng đèn Sợi đốt: Thường ở dạng bóng tròn sợi đốt phổ biến cho ánh sáng vàng và cảm giác nóng. Đèn Halogen: có nhiều kiểu và nhỏ gọn, thường gắn trong tủ, góc nhà hay trên các giá đèn. Bóng đưa nguồn sáng tập trung mà không gây tình trạng tăng nhiệt.
Đèn Huỳnh quang: như néon thường thấy. Những loại huỳnh quang hiện đại có thể sánh với nguồn sáng thiên nhiên. Đèn LED: Đây là nguồn sáng mới, có nhiều ưu điểm, không gây độc hại với nguồn sáng thiên nhiên

2/ Ánh sáng
Ánh sáng trực tiếp: Là loại ánh sáng đi thẳng từ nguồn sáng đến đến với các vật thể cần chiếu sáng, ánh sáng đi qua cửa kính trong suốt cũng được coi là ánh sáng trực tiếp. Ánh sáng trực tiếp có cường độ mạnh nên hiệu quả chiếu sáng cao tạo nên bóng đổ rõ sắc nét nhưng lại gây ra cảm giác không thoải mái cho người sử dụng.
Ánh sáng gián tiếp: hay còn gọi là ánh sáng phân tán (khuếch tán)là ánh sáng được khuếch tán qua một môi trường khác như đám mây, rèm cửa, tường nhà…Một loại khác của ánh sáng gián tiếp là ánh sáng phản chiếu, ánh sáng này được phản chiếu qua một hay nhiều bề mặt nên cường độ chiếu sáng yếu, dịu nhẹ.

Hướng chiếu của ánh sáng
Từ trên xuống: Ánh sáng này luôn được chiếu từ phía trên xuống dưới với góc nghiên từ 40-60 độ so với mặt phẳng ngang.  Từ dưới lên: Ánh sáng được chiếu từ dưới lên thường tạo ra những không gian đặc biệt ấn tượng nhất là khi sử dụng tại phía dưới chân cầu thang. Kết hợp: Được kết hợp hai dạng chiếu sáng trên, có tác dụng “tô vẽ” hình thể của không gian kiến trúc dưới nhiều chiều.

Các phương pháp sử dụng ánh sáng trong thiết kế nội thất
Chiếu sáng toàn cảnh: Thường thay thế hay bổ sung cho nguồn ánh sáng tự nhiên. Ban ngày, có thể thực hiện việc này bằng cách lấy sáng qua hệ thống các cửa sổ. Vào buổi tối, với mục đích thay thế hay bổ sung cho nguồn chiếu sáng tự nhiên, cần bố trí ánh sáng đều khắp, độ sáng vừa phải, có thể dùng hệ đèn trần để tạo nên hiệu quả này. Không chọn các mầu ánh sáng quá nóng.
Chiếu sáng tập trung: Trên nền ánh sáng chung dịu nhẹ, ta có thể xử lý những dải sáng vệt sáng để tạo nên vẻ đẹp nổ bật hay linh thiên của không gian (áp dụng trong nội thất công trình bảo tàng , công trình văn hóa và tôn giáo…) vào lúc ban ngày chỉ cần thêm vài ô cửa kính nhỏ  lấy trực tiếp nguồn ánh sáng rọi vào cũng đủ tạo nên khoảng bóng nắng kỳ ảo tại một vài các không gian phụ như sảnh tối, không gian tiểu cảnh dưới chân cầu thang, không gian bếp. Vào buổi tối, có thể sử dụng các loại đèn tường, đèn bàn, những thứ đèn chiếu nhỏ có khớp xoay hướng chiếu để tạo hiệu quả. Tuy nhiên chỗ đọc sách, làm việc, nhất là cần soi rõ chi tiết thì thường dùng bóng đèn sợi đốt để khỏi hại mắt.
Chiếu sáng làm nổi bật: Cần đánh dấu “nhấn” chi tiết kiến trúc, bảng hiệu lô gô khu vực lễ tân tiếp khách, các vật mẫu trưng bày triễn lãm,  góc bài trí nào hay tranh treo tường chẳng hạn, đều có thể dùng những loại đèn chiếu halogen lộ diện trượt trên giá hay âm tường, tủ để tập trung một hoặc hai nguồn sáng nhỏ trực chỉ đến điểm muốn thể hiện. Nhiều khi chỉ một cây đèn có chân đặt vào không gian đã chọn sẽ làm bật lên khung cảnh mà vốn nguồn sáng tản không biểu hiện được.
Chiếu sáng theo cường độ: Hệ thống điều chỉnh ánh sáng mờ hay tỏ, từ cường độ thấp đến cao rất hữu hiệu trong việc tạo nên những hình thái khác nhau. Vì vậy, trong một không gian sống đòi hỏi nhiều thái cực, bạn không nên dùng loại đèn chỉ cung cấp một cường độ ánh sáng. Nguồn sáng chung được tạo nên bởi hệ thống ánh sáng cố định từ trên cao, chẳng hạn như bạn thiết kế đèn trùm cùng với hệ thống trần thạch cao trong phòng khách. Loại đèn này cho nguồn sáng tỏa rộng, có thể làm sáng gần như cả phòng khách. Nếu trong các góc, ánh sáng bị che khuất, dùng những đèn áp tường để chiếu sáng từng khu vực riêng. Bộ điều chỉnh đèn mờ tỏ sẽ thay đổi khung cảnh căn phòng theo ý bạn. Tuy nhiên, nguồn sáng chung trên cao là chưa đủ, bạn cần nhiều tầng ánh sáng để đáp ứng cả yêu cầu mỹ thuật cũng như sự thực dụng của bất kỳ căn phòng nào.Với những tác phẩm mỹ thuật hay đồ vật ưa thích, chẳng hạn như tranh treo tường…, để làm nổi bật chúng lên, ánh sáng nên chiếu rọi thẳng vào mục tiêu được xem như những luồng sáng có tác dụng nhấn mạnh. Dải ánh sáng với những luồng chiếu xoay chuyển được là một giải pháp thực tế cho phép bạn dễ dàng thay đổi được hướng ánh sáng muốn nhấn mạnh.

Lưu ý khi sử dụng ánh sáng trong thiết kế nội thất
Để có được một ngôi nhà với tất cả các phòng có ánh sáng hợp lý đòi hỏi ngay từ khi thiết kế nhà phải tính toán, nghiên cứu kỹ lưỡng các yếu tố tự nhiên như hướng đất, hướng gió, hướng ánh sáng để bố trị hợp lý về thông thủy và mọi không gian trong nhà đều có được sự thông thoáng, có ánh sáng tự nhiên một cách hài hòa, khoa học nhất.
Việc sử dụng nguồn sáng tự nhiên trong thiết kế nội thất sẽ làm cho căn phòng trở nên thoáng hơn, rộng hơn và làm nổi bật những vật thể trong phòng cùng với tiết kiệm được chi phí điện năng so với việc sử dụng đèn điện.
Trong thiết kế nội thất, người ta thường sử dụng kết hợp cả ánh sáng trực tiếp và ánh sáng gián tiếp. Với các căn phòng có diện tích lớn nhất là đối việc thiết kế nội thất phòng khách có thể sử dụng 1 chiếc đèn chùm lớn ở giữa căn phòng cùng với nhiều đèn hắt từ trên trần xuống kết hợp với các bóng nhỏ ở các góc nhà. Tuy nhiên đối với những căn phòng nhỏ như phòng ngủ hay phòng tắm thì nên sử dụng các loại đèn neon để làm giảm nhiệt cho căn phòng.
Để sử dụng ánh sáng một cách hiệu quả đòi hỏi các kiến trúc sư phải nên ý tưởng từ trước, để biết được khu vực nào cần chiếu sáng, sử dụng nguyên lý chiếu sáng nào, mục đích chiếu sáng là gì, dùng ánh sáng loại gì, màu sắc, vị trí nguồn sáng… Từ đó mới hình thành cơ sở để chọn những kiểu đèn, loại bóng đèn phù hợp. Một thiết kế chiếu sáng không tốt có thể làm hỏng không gian, hay thiết kế quá phức tạp có thể gây lãng phí và khó khăn khi sử dụng.