Sau bài báo giới thiệu về nhà hàng Pizza 4P’s, chúng tôi đã có thêm cơ hội được phỏng vấn Kiến trúc sư người Nhật Bản Shunri Nishizawa, người đã gây dựng sự nghiệp tại Việt Nam chuyên về kiến trúc nhiệt đới và hiện đại.

Cuộc trò chuyện diễn ra tại văn phòng thiết kế của Shunri  (Nishizawa Architects) xoay quanh chủ đề kiến trúc có ý nghĩa như thế nào đối với Shunri , văn phòng thiết kế của anh ấy đã và đang cố gắng như thế nào để tạo sự khác biệt trong bối cảnh thay đổi không ngừng của sự phát triển đô thị ở Việt Nam.

Vì sao bạn lại chọn đặt văn phòng thiết kế của mình ở thành phố Hồ Chí Minh?

Một người bạn Việt Nam và cũng là bạn đồng môn của tôi ở trường Đại học Tokyo đã đề nghị tôi tham gia thiết kế một vài đồ án cùng anh ấy trong một khoảng thời gian khá dài sau khi chúng tôi tốt nghiệp. vì vậy sau 4 năm làm việc tại văn phòng Tadao Ando, tôi bắt đầu hợp tác với anh áy trong 2 năm. Tôi đanh giá cao văn hóa Việt Nam sau khi làm việc với rất nhiều khách hàng người Việt. Cuộc sống cũng như văn hóa Việt Nam rất mới mẻ so với Nhật Bản. Không lâu sau đó, điều này đã dẫn dắt tôi đến và gây dựng  sự nghiệp của mình tại Việt Nam.

Hãy nói nhiều hơn về Nishizawa Architects . Điểm nổi bật của văn phòng bạn là gì ? Nó khác lạ như thế nào khi so sánh với các văn phòng khác ?

Đứng trên quan điểm về kiến trúc, hiện tại chúng tôi đang theo đuổi kiến trúc nhiệt đới và hiện đại.  Đội ngũ thiết kế kiến trúc của chúng tôi tìm kiếm những biểu hiện của tự nhiên và sự nhạy cảm. Từ góc nhìn xã hội và văn hóa, chúng tôi muốn đóng góp cho văn hóa Việt Nam và nâng cao chất lượng cuộc sống dựa vào những hình thái kiến trúc tốt hơn, bền vững hơn. Chúng tôi cũng rất muốn giúp đỡ các kiến trúc sư trẻ. Tại thời điểm này, văn phòng của chúng tôi hoàn toàn là người Việt. Tôi là người Nhật duy nhất ở đây. Chúng tôi làm việc, trao đổi với nhau bằng tiếng Anh.

Về các  dự án, 50% các dự án chúng tôi đã thực hiện là nhà biệt thự đơn lập hoặc cửa hàng buôn bán. 50% còn lại là các nhà máy, trường học, nhà hàng, trang trại, và bảo tàng. Các khách hàng của chúng tôi chiếm đến 70% là người  Việt, 30% là người nước ngoài.

Bạn có thể chia sẻ với chúng tôi về những gì mà bạn đã thực hiện tại Pizza 4P cơ sở chợ Bến Thành không ?

Từ quan điểm thiết kế nội thất và ngoại thất, nhóm thiết kế của chúng tôi tập trung vào cảm nhận đô thị qua không gian cũng như ý nghĩa lịch sử.

Bên trong tòa nhà, chúng tôi đã sử dụng mành và các vật liệu thủ công để tạo nét đặc trừng điều hòa khí hậu. Việc này đồi hỏi sự kết hợp chặt chẽ cùng đội ngũ thi công.

Cho đến tận bây giờ, phần ngoại thất vẫn chưa thực sự được hoàn thiện. Việc cải tạo lại ngôi nhà đã được xác thực là vô cùng khó khăn.

Bạn có thể chia sẻ về quãng thời gian làm việc tại văn phòng của Tadao Ando được không? Bài học đáng giá nhất bạn học được từ ông ấy là gì ?

Công việc ở văn phòng của Tadao Ando đặc biệt quan tâm đến các yếu tố kĩ thuật khi thiết kế. Tuy nhiên quan trọng hơn nữa chính là thái độ và tinh thần. Sáng tạo bắt đầu với sự tự do và trân trọng con người. Kiến trúc đòi hỏi chúng ta phải thấu hiểu chính mình và suy nghĩ về sự nạy cảm, về con người, thiên nhiên và động vật bởi lẽ kiến trúc ảnh hưởng đến rất nhiều người, liên quan đến nhiều bối cảnh và môi trường khác nhau.

Ở Nhật Bản có nhiều nguồn thông tin về Việt Nam không ?

Trong một vài năm qua có một lượng thông tin vô cùng lớn về Việt Nam, hầu hết là các nội dung liên quan đến du lịch trên TV. Nói chung, cá nhân tôi có một ấn tượng rất tốt đẹp về Việt Nam. Nhưng đối với đại đa số người Nhật thì Việt Nam vẫn còn nhiều bí ẩn. Khoảng 20 năm trước, đa phần người dân Nhật hơi e sợ du lịch ở Việt Nam. Tuy nhiên giờ đây mọi người đã thấy một Việt Nam rất hiện đại.

Đặc biệt thương hiệu Pizza 4P của một cặp vợ chồng trẻ người Nhật Bản đã giúp nâng cao thương hiệu văn hóa và giá trị Việt Nam tại Nhật. những lớp mành che giấu văn hóa Việt Nam lần lượt được vén lên dù vẫn chưa thể hoàn toàn được mở cửa rộng rãi giống như một số nước  khác như Thái Lan trong mắt người dân Nhật Bản.

Điều gì ở Việt Nam hấp dẫn bạn ?

Tôi nhận thấy rằng làm việc cùng các khách hàng người Việt Nam mang đến cho tôi nhiều sáng tạo linh hoạt hơn trong việc thiết kế. Người Nhật Bản khá cứng nhắc trong niềm tin của mình. Xã hội Nhật hiện nay nhạy cảm và cẩn thận nhiều hơn. Hầu hết họ không đủ tin tưởng ở những người trẻ tuổi trong một dự án lớn. Hơn thế nữa, số lượng các dự án ở Nhật Bản cũng ít hơn rất nhiều. hầu hết các thành phố ở Nhật đang cố gắng để thu gọn quy mô trong khi ở Việt Nam lại mới đang bắt đầu phát triển các dự án cơ sở hạ tầng hiện đại.

Là một kiến trúc sư trẻ, tôi muốn tham gia nhiều dự án để tích lũy kinh nghiệm. Có bao nhiêu lần bạn được trao cho cơ hội được động não sáng tạo với một dự án ? Cơ hội ấy dành cho người trẻ ở Việt Nam nhiều hơn rất nhiều.

Điểm khác biệt lớn nhất giữa kiến trúc Việt Nam và Nhật bản ?

Ở Nhật, trước đây người ta thường xây nhà hay văn phòng cho mùa hè. Thiết kế này buộc người sử dụng phải mặc nhiều quần áo ấm khi ở trong nhà vào mua đông. Kết quả là các kiến trúc cũ ở Nhật Bản có sự thân thiện với thiên nhiên và phù hợp với thời tiêt của mùa hè cùng  sự thông gió phù hợp. Tôi cho rằng đây là một sự thích nghi với tự nhiên trong cách sống của người châu Á.

Tuy nhiên, xã hội Nhật Bản hiện nay đã phát triển theo hưởng rất tiện lợi. Các tòa nhà được đóng lại bởi các bức tường và kính, nhiệt dộ được kiểm soát bởi hệ thống máy điều hòa. Cùng với đó Nhật Bản ngày nay cũng trở nên khó khăn hơn trong việc chấp nhận những yếu tố thiên nhiên xuất hiện trong công trình mặc dù đây đã từng là một phần quan trọng trong truyền thống Nhật Bản.

Khi tôi đến Việt Nam, sự ổn định của Nhiệt độ đã mang lại cho tôi rất nhiều ý tưởng về kiến trúc nhiệt đới. Nếu như bạn có một mái nhà lớn thông gió tốt, bạn có thể sống rất thoải mái ở Việt Nam. Việc thiết kế một cái gì đó sáng tạo và hiện đại cho cuộc sống vùng nhiệt đới sẽ là một làn gió mới trong giới kiến trúc.

Có thể tìm thấy bạn ở đâu vào một tối thứ Sáu ở thành phố Hồ Chí Minh ?

Ở văn phòng của tôi? Hoặc ở công trường thi công một dự án của khách hàng

Gia đình bạn có gặp nhiều khó khăn khi sống ở  Việt Nam không ?

Tôi có 2 cô con gái 5 tuổi và 3 tuổi. Vợ của tôi là một nhà thiết kế đến từ Kanazawa, một vùng rất lạnh ở phía bắc Nhật Bản. Nhưng đối với cô ấy, Sài gòn rất dễ sống. Ví dụ như khi những đứa trẻ của chúng tôi làm ướt đồ, chúng có thể thoải mái chạy nhảy tung tăng mà không lo bị cảm lạnh vì thời tiết luôn rất nóng

Bạn có ước mơ gì khi còn nhỏ?

Tôi rất yêu khoa học, nghệ thuật và tự nhiên, ban đầu tôi muốn trở thành một nhà sinh học biển. Đồng thời do ảnh hưởng từ chị gái tôi cũng muốn trở thành một nhạc trưởng. Tôi cũng thích tìm hiểu về thực vật và làm vườn nữa. Khi theo học tại đại học Tokyo, tôi đã gặp Tadao Ando và quyết định trở thành một kiến trúc sư.

Tôi nhận thấy trong kiến trúc bao gồm cả những kiến thức hoa học nghệ thuật và tự nhiên.

Theo bạn tôi nên nói chuyện với ai tiếp theo?

Hiroyuki Oki, một nhiếp ảnh gia người Nhật ở thành phố Hồ Chí Minhh. Anh ấy là một trong số hiếm hoi những người có thể chụp ảnh kiến trúc chuyên nghiệp. Trong vòng 10 năm qua, khi kiến trúc Việt Nam đã có những sự tiến triển nhất định, anh ấy đã quảng bá nâng cao thương hiệu của kiến trúc Việt Nam trên cá trang bìa tạp chí và trang web quốc tế.